معنای قراءت :

قراءت در لغت به معنای (پیوستن حروف و کلمات به یکدیگر) می باشد، و در اصطلاح ، عبارت است از :

چگونگی ادای صحیح حروف و کلمات قرآن ، به همان شیوه ای که در صدر اسلام از پیامبر اکرم (ص) شنیده شده است.

                                          

      شیوه قراءت قرآن کریم بر اساس آیه شریفه (وَ رَتِّلِ الْقُرآنَ تَرْتیلاً) باید به صورت ترتیل باشد. 

معنای ترتیل : در لغت به معنای تنظیم و ترتیب موزون می باشد.و در اصطلاح قراءت عبارت است از : خواندن قرآن به صورت منظم و شمرده که حروف و کلمات صحیح ادا شوند ، همراه با تدبر در معانی آیات.

فایده تجوید

بـا رعـایت قواعد تجوید، قرآن همان گونه که در آغاز اسلام خوانده و شنیده مى شد، قرائت مى گـردد و در نـتـیـجـه ، قرآن از تغییر و تحریف ، محفوظ مانده ، آهنگ زیبا و دلنشین آن نیز از بین نمى رود.

الفباى عربى

هر حرفى داراى شکل ، اسم و تلفّظى خاص مى باشد.

اقسام الف

الف در زبان عرب بر دو قسم است : 1 ـ الف حرکت ناپذیر 2 ـ الف حرکت پذیر

1 ـ الف حرکت ناپذیر: بعد از حرف مفتوح قرار مى گیرد و باعث مى شود که مدّ و کشش صداى فتحه آن حرف ، دو برابر شود از این رو، به آن (الف مدّى ) مى گویند، مانند:

کَانَ ـ دَعَا ـ عَلاَ مَاتٍ

2 ـ الف حـرکـت پـذیـر: هـمـان هـمـزه (ء) اسـت اعداد الفباى عربى

برخى تعداد الفباى عربى را 28 حرف و بعضى دیگر 29 حرف مى دانند.

اخـتـلاف بـر سـر (الف مـدّى ) اسـت . عـدّه اى آن را یـک حـرف مستقل مى دانند و بعضى دیگر بر این عقیده اند که (الف مدّى ) تنها یک صداى کشیده مانند (واو و یاء مدّى ) مى باشد و حرف مستقلى به حساب نمى آید.

همزه وصل و همزه قطع

تـلفـّظ کـلمـاتـى کـه ابـتـداى آنها ساکن باشد مشکل و یا غیر ممکن است . براى سهولت و امکان پـذیـر شـدن تـلفـّظ چـنـیـن کـلمـاتـى از الفـى بـه نـام (هـمـزه وصل ) کمک گرفته مى شود.

همزه وصل در ابتداى کلمه ، خوانده مى شود ولى در وسط کلام ، خوانده نمى شود، مانند:

اُدْخُلُوا ـ یا قَوْمِ ادْخُلُوا

در مـقـابـل هـمـزه وصـل ، همزه دیگرى است به نام همزه قطع که در ابتدا و وسط کلام خوانده مى شود، مانند:

اَرْسَلْنا ـ لَقَدْ اَرْسَلْنا

چگونگى خواندن همزه وصل در ابتداى کلمه ها

همزه وصل در آغاز فعل و اسم و حرف مى آید.

در حروف : همزه (ال ) تعریف همیشه مفتوح مى باشد، مانند:

الشَّمْس ، الْقَمَر که خوانده مى شوند: اَلشَّمْس ، اَلْقَمَر

در اسمها: همیشه مکسور مى باشد، مانند:

ابْن ، اسْم که خوانده مى شوند: اِبْن ، اِسْم

در افـعـال : بـا تـوجـّه به دوّمین حرف بعد از همزه ، اگر مفتوح یا مکسور بود با کسره و اگر مضموم بود با ضمّه خوانده مى شود، مانند:

افْتَحْ، اضْرِبْ، انْصُرْ که خوانده مى شوند: اِفْتَحْ، اِضْرِبْ، اُنْصُرْ

چگونگى علامت گذارى همزه قطع و وصل در قرآنها

در بـعـضـى از قـرآنها براى راهنمایى قارى ، روى الف همزه قطع ، همزه (اء) و روى الف همزه وصل ، صاد کوچکى (ا) قرار داده اند؛ مانند

(اءَتَى اءَمْرُ اللّهِ)

در بـعـضـى از قـرآنـهـاى دیـگـر الف هـمـزه قـطـع را بـا حـرکـت و عـلامـت مـربوطه و الف همزه وصل را بدون علامت نوشته اند، مانند:

(اَتى اَمْرُ اللّهِ)